Son zamanlarda çok konuşulan glütensiz diyet ile ilgili daha fazla bilgi edinmeye ne dersiniz? Buğday alerjisi, çölyak hastalığı ya da glüten intoleransı bulunan kişiler için glütensiz diyet oldukça faydalıdır. Son zamanlarda bu diyet, zayıflamak isteyenlerin de tercih ettiği bir diyet programı haline geldi. Peki glütensiz diyet nedir ve nasıl yapılır?
Gluten nedir?
Gluten, çavdar, arpa ve buğday gibi tahıl grubu besinlerde bulunan bir tür proteindir. Glutenin ve gliadin adında iki farklı glüten proteini bulunur. Vücuda rahatsızlık veren gliadindir. Buğday unu su ile bir araya geldiğinde glüten proteinleri tıpkı bit tutkal gibi yapışkan bir ağ yaratır. Gluten, hamurun elastik bir şekle gelmesini ve kabarmasını sağlar. Bu nedenle glutenli besinleri daha uzun çiğneme ihtiyacı duyarız.
Glüten intoleransının ciddi boyutu, çölyak hastalığı şeklinde ortaya çıkar. Çölyak hastalığı, ciddi bağırsak ve sindirim sorunlarına sebebiyet verir. Çölyak olmayan glüten duyarlılığı ise şişkinlik, hazımsızlık gibi daha az etkiler oluşturur. Gluten hassasiyeti bulunan kişiler, glutenli besinler tükettiğinde şişkinlik, mide ağrıları, hazımsızlık, yorgunluk, halsizlik gibi semptomlarla karşılaşır.
Glutensiz Diyet Nedir?
Glutensiz diyet, glüten içeren her türlü besinin beslenme rutininden çıkarılmasıdır. Çölyak hastalarının bağırsaklarının zarar görmemesi için hayatları boyunca glütensiz beslenmesi gerekir. Çölyak hastası olmayıp glüten hassasiyeti bulunanlar da glütensiz diyet yaparak daha rahat bir yaşam sürebilir. Bu rahatsızlıklardan hiçbirine sahip olmayanlar ise glütensiz diyet ile kilo verebilir. Glutensiz beslenme ile iştah kontrol altına alındığı için kilo vermek mümkündür.
Glutensiz diyette hangi yiyecekler yasaktır?
- Ekmek
- Makarna
- Hububat
- Bira
- Pasta, kek ve hamur işleri
- Kurabiye, kraker, bisküvi.
- Soslar, özellikle soya sosu.
Yulaf glüten içermese de glüten içeren yiyeceklerle birlikte üretildiği için genellikle glüten bulaşmış olabilir. Bu nedenle satın aldığınız yiyeceklerde “eser miktarda glüten içerir” yazısını gördüğünüzde tüketmemelisiniz.
Glutensiz diyette neler tüketilebilir?
- Etler
- Tavuk eti, sığır eti, kuzu eti vs.
- Balık ve deniz ürünleri
- Somon balığı, alabalık, mezgit, karides, vb.
- Yumurta
- Her tür yumurta, özel olarak ise gezen tavuk yumurtası
- Süt ürünleri
- Süt, peynir, yoğurt.
- Sebzeler
- Brokoli, lahana, Brüksel lahanası, havuç, soğan vs.
- Meyveler
- Elma, avokado, muz, portakal, armut, çilek, yaban mersini vb.
- Bakliyat
- Mercimek, fasulye, yer fıstığı vb.
- Kuruyemiş
- Badem, ceviz, fındık vb.
- Yumrular
- Patates, tatlı patates, vb.
- Zeytinyağı, avokado yağı, tereyağı, hindistan cevizi yağı.
- Otlar, baharatlar ve çeşniler
- Tuz, sarımsak, biber, sirke, hardal vb.
- Glütensiz tahıllar: Kinoa, pirinç, mısır, keten, darı, sorgum, kara buğday, arpa, amaranth ve yulaf (eğer glutensiz etiketli ise).
- Bitter çikolata
Glutensiz atıştırmalıklar nelerdir?
- Bir parça meyve.
- Bir avuç fındık.
- Sade veya meyveli yoğurt.
- Pirinç patlağı.
- Bebek havuç.
- Haşlanmış yumurta.
