İyi sağlık alışkanlıkları, hastalıklardan kaçınmanıza ve yaşam kalitenizi artırmanıza yardımcı olacaktır. Sağlıklı yaşamak için dikkat etmeniz gereken yaşam durumları sayesinde hem fiziksel hem de ruhsal olarak iyi bir durumda olabilirsiniz. Sağlıklı yaşamak için dikkat edilmesi gerekenler bireylere göre değişebilse de tüm insanlar için geçerli pek çok durum söz konusudur.
Tüm insanların sağlıklı yaşamak için dikkat etmesi gereken maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Egzersiz yapmak
Egzersiz, sağlıklı yaşamak için önemli bir faktördür. Egzersiz kaslarınızı, kalbinizi ve ciğerlerinizi güçlendirir. Duygusal canlılığınız artar, depresyona karşı iyi gelir ve daha iyi uyumanıza yardımcı olur.
Obezite, yüksek tansiyon veya diyabet gibi sağlık sorunlarınız varsa, bir egzersiz programına başlamadan önce doktorunuzla iletişime geçebilirsiniz. Doktor tavsiyesi, egzersizin güvenli olmasını ve egzersizden en iyi şekilde yararlanmanızı sağlamaya yardımcı olur.
2. Sigarayı bırakın
Sigara kullanımı pek çok ülkede ön planda yer alan önlenebilir ölüm nedenlerinden biridir. Günümüzde yaşanan ölüm ve hastalıkların büyük bir bölümü sigaranın doğrudan ya da dolaylı etkilerinden kaynaklanmaktadır.
Sigara dumanına dolaylı maruz kalma, sigara içmeyen kişilerde de akciğer kanserine neden olabilir. Sigarayı bırakmak asla geç değildir. Sağlıklı yaşamak için dikkat edilmesi gerekenler arasında sigarayı bırakmak önemli bir adımdır. Doktorunuzla, bırakmanıza yardımcı olabilecek ilaçlar ve programlar hakkında iletişime geçebilirsiniz.
3. Alkol tüketimi
Alkol içmek birçok beyin fonksiyonunu değiştirir. Öncelikle duyguları, düşünmeyi ve yargılamayı etkiler. Sürekli alkol alımı ile motor kontrol etkilenir. Bu durum da konuşma bozukluğuna, daha yavaş hareket etmeye ve denge kaybına neden olur. Daha fazla vücut yağına sahip olmak ve aç karnına alkol içmek alkolün etkilerini hızlandırır. Sağlıklı yaşamak için alkol tüketimi hiç olmamalı ya da kontrollü olmalıdır.
Ebeveynler çocuklarıyla alkolün tehlikeli etkileri hakkında konuşmalıdır. Sizin veya bir yakınınızın alkolle ilgili bir sorunu olup olmadığını doktorunuzla danışmalısınız. Sağlıklı yaşamak için alkolü bırakmak ve alkolün etkilerinden kurtulmak için farklı merkezlerden yardım alabilirsiniz.
4. İlaç kullanımı
İlaçlar insanları farklı şekillerde etkiler. Aile hekiminizle, reçetesiz satılan ilaçlar ve vitaminler de dahil olmak üzere aldığınız tüm ilaçlar hakkında her zaman bilgi vermelisiniz. Sağlıklı yaşamak için ilaçlar gerekli olduğu gibi kontrolsüz kullanımı önemli problemleri ortaya çıkarabilir. İlaç etkileşimleri pek çok açıdan tehlikeli olabilir. Özellikle yaşlı insanlar birçok ilaç alırken etkileşimler konusunda çok dikkatli olmalıdır.
Tüm doktorlar, aldığınız tüm ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Kontrollere ve tedavilere giderken ilaç listenizi yanınıza almalısınız. Özellikle ilaç kullanırken alkol almaktan kaçının. Çünkü bu durum ciddi sorunlara neden olabilir. Alkolün, sakinleştiricilerin veya ağrı kesicilerin kombinasyonu ölümcül olabilir.
Hamile kadınlar, reçetesiz satılan ilaçlar da dahil olmak üzere doktora danışmadan herhangi bir ilaç almamalıdır. Sağlıklı yaşamak için dikkat edilmesi gerekenler arasında ilaçları her zaman reçete edildiği şekilde almak önemli bir madde olarak yer almaktadır.
Herhangi bir ilacı reçetesiz almak veya gereğinden fazla almak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir ve uyuşturucu bağımlılığı olarak kabul edilir. İstismar ve bağımlılık sadece “yasadışı” uyuşturucularla ilişkili değildir. Farklı ilaçlar, ağrı kesiciler, burun spreyleri, diyet hapları ve öksürük ilaçları gibi yasal ilaçlar da kötüye kullanılabilir. Bağımlılık, kullanımınızla ilgili sorunlar yaşamanıza rağmen bir maddeyi kullanmaya devam etmek olarak tanımlanır. Pek çok ağrı kesici veya antidepresan gibi ilaçlar da bağımlılık geliştirebilir.
5. Stres yönetimi
Stres yaşamak pek çok açıdan normaldir. Bazı durumlar için iyi bir motive edici olabilir ve işe yarar. Hayatınızda strese neden olma olasılığı en yüksek olan faktörleri tanımanız sağlıklı yaşamak için gereklidir.
Hayatımızdaki tüm stres durumlarından kaçınamayabilirsiniz. Ancak stresin kaynağını bilmek kontrolün sizde olduğunu hissetmenize yardımcı olacaktır. Hayatınız üzerinde ne kadar kontrol sahibi olduğunuzu hissederseniz, hayatınızda o kadar az zararlı stres etkisi olacaktır. Stresinizi yönetmek sağlıklı yaşamak için dikkat edilmesi gerekenler arasında önemli bir duygusal gerekliliktir.
6. Kilonuza ve obeziteye dikkat edin
Obezite ciddi bir sağlık sorunudur. Aşırı vücut yağı kalbinize, kemiklerinize ve kaslarınıza yük bindirebilir. Ayrıca yüksek tansiyon, felç, varis, meme kanseri ve safra kesesi hastalığı riskini artırabilir.
Obezite, çok fazla yemek yemekten ve sağlıksız yiyecekler tüketmekten kaynaklanabilmektedir. Egzersiz eksikliği obezite oluşumunda bir rol oynar. Aile geçmişinde obezite olan bazı insanlar için de bir risk söz konusu olabilir. Sağlıklı yaşamak ile obezite tamamen zıt iki kutuptur.
7. Düzenli beslenme
Dengeli beslenmek sağlıklı yaşamak için dikkat edilmesi gerekenler arasında sağlıklı bir beden için oldukça önemlidir. Dengeli beslenmek için doymuş, trans yağları ve kolesterolü düşük yiyecekleri seçin. Şeker, tuz ve işlenmiş gıda tüketimini azaltın.
Meyveler, sebzeler, baklagiller, tam tahıllı ürünler ve kuruyemiş tüketimine özen gösterebilirsiniz. Ayrıca beslenme düzeni ve kontrolü oldukça önemlidir.
8. Diş bakımı
İyi bir ağız hijyeni, dişlerinizi ve diş etlerinizi ömür boyu sağlıklı tutmanıza yardımcı olabilir. Özellikle çocukların erken yaşlardan itibaren iyi diş bakımı alışkanlıkları edinmeleri önemlidir. Ağız ve diş sağlığı sağlıklı yaşamak için gerekli koşullardan biridir. Uygun ağız ve diş hijyeni için:
- Dişlerinizi düzenli olarak günde en az 2 defa fırçalamanız gerekir.
- Diş ipi kullanımı diş fırçalamanın daha işlevsel olmasını sağlar.
- Florürlü diş macunu kullanın.
- Düzenli diş kontrolleri yaptırın.
- Şeker alımınızı sınırlayın.
- Yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanın. Kıllar bükülmeye başladığında diş fırçasını değiştirin.
İlginizi çekebilir: Diyet Listelerinde Olması Gereken Sağlıklı Tohumlar Nelerdir?
